اندر تاریخ شکل گیری روستاهای تویسرکان
ایجاد و تشکیل تعداد 7 دهستان شامل روستاها، مزارع و مکانها در شهرستان تویسرکان تابع استان همدان |
2/2/1366 |
ایجاد و تشکیل تعداد 7 دهستان شامل روستاها، مزارع و مکانها در شهرستان تویسرکان تابع استان همدان
1366.02.02 - .94120ت264 - 1366.04.25 - 426
&تقسیمات کشوری و وظائف استانداران و فرمانداران
&؟؟
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1366.2.2 بنا به پیشنهاد شماره 9864.1.5.53 مورخ 1365.10.22 وزارت کشور و به استناد ماده 13 قانون تعاریف و ضوابط‌تقسیمات کشوری مصوب تیر ماه 1362 مجلس شورای اسلامی و در اجرای ماده 3 قانون مزبور و تبصره‌های ذیل آن و ماده 31 آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور‌تصویب نمودند:
در شهرستان تویسرکان تابعه استان همدان تعداد 7 دهستان شامل روستاها، مزارع و مکانها در محدوده جغرافیایی معین مطابق با کروکی و نقشه‌های1.250.000 ضمیمه که ممهور به مهر دفتر هیأت وزیران است به شرح زیر ایجاد و تشکیل گردد:
1 - دهستان قلقل‌رود
-------------------------------------------------------------------
به مرکزیت روستای فرسفج مشتمل بر 18 روستا، مزرعه و مکان به اسامی زیر:
1 - فرسفج، 2 - چاشت خوره، 3 - جرا، 4 - سوتلق، 5 - منجان، 6 - حاجی‌تو، 7 - قلی‌لاله سفلی، 8 - سادات‌آباد، 9 - برفیان، 10 - کیم‌آباد، 11 -قاسم‌آباد، 12 - امیرآباد، 13 - هزاره، 14 - برگچه، 15 - گلیان، 16 - فتح‌آباد، 17 - اکبرآباد، 18 - قلی‌لاله علیا.
2 - دهستان کرزان رود
-------------------------------------------------------------------
به مرکزیت روستای باباپیر مشتمل بر 11 روستا، مزرعه و مکان به اسامی زیر:
1 - باباپیر، 2 - کرزان، 3 - بوجان، 4 - گشانی، 5 - باباپیرعلی، 6 - کلنجان، 7 - سنجوزان، 8 - قلعه نوروز، 9 - آرزوج، 10 - زیوج، 11 - ناصریه.
تذکار: نام روستای ردیف 11 دهستان فوق قبلاً محمدآباد بوده که بر اساس این تصویب‌نامه به ناصریه تغییر می‌یابد.
3 - دهستان میان‌رود
-------------------------------------------------------------------
به مرکزیت روستای والاشجرد مشتمل بر 26 روستا، مزرعه و مکان به اسامی زیر:
1 - والاشجرد، 2 - لامیان، 3 - شأن‌آباد، 4 - قلعه‌نو، 5 - کمانگران، 6 - کارخانه، 7 - کنجوران سفلی، 8 - مرادآباد، 9 - هوش، 10 - سگاوی، 11 -قصبستان، 12 - کنجوران علیا، 13 - قشلاق‌پوست شوران، 14 - مین‌آباد، 15 - سازیان، 16 - تقی‌آباد، 17 - مبارک‌آباد ویله، 18 - جوادیه، 19 - گاوکران، 20- کنجوران وسطی، 21 - باقرآباد، 22 - تپه‌کبود، 23 - ده سفید، 24 - مزرعه درخت‌زار، 25 - مزرعه میاندره، 26 - علی‌آباد.
تذکار: نام روستاهای ردیف 3 و 18 و 23 و 24 و 25 دهستان فوق قبلاً شهن‌آباد و معتصم‌آباد و قلعه‌سفید و مزرعه تکلو و مزرعه ملک منصور بوده که بر اساس‌این تصویب‌نامه به شأن‌آباد، جوادیه، ده سفید، مزرعه درخت‌زار، مزرعه میاندره تغییر می‌یابد.
4 - دهستان خرمرود
-------------------------------------------------------------------
به مرکزیت روستای اشتران مشتمل بر 23 روستا، مزرعه و مکان به اسامی زیر:
1 - کهنوش، 2 - وردآورد علیا، 3 - اشتران، 4 - کندر، 5 - شهرستانه، 6 - حاجی‌آباد، 7 - قلعه استیجان، 8 - قلقل، 9 - ابرلاق سفلی، 10 - وردآورد وسطی،11 - سیستانه، 12 - وردآورد سفلی، 13 - ابدالان، 14 - سوری، 15 - تیمیجان، 16 - ترمیانک، 17 - ابرلاق علیا، 18 - بهارآب، 19 - گنبله، 20 - نجف‌آباد،21 - آلوزار، 22 - سیل‌گاه، 23 - گردگان.
تذکار: نام روستاهای ردیف 18 و 21 و 22 دهستان فوق قبلاً قلعه امیرخان، سوران ولپان بوده که بر اساس این تصویب‌نامه به بهارآب، آلوزار و سیل‌گاه تغییر‌می‌یابد.
5 - دهستان حیقوق‌نبی
-------------------------------------------------------------------
به مرکزیت روستای جعفریه مشتمل بر 26 روستا، مزرعه و مکان به اسامی زیر:
1 - فریازان، 2 - آرتیمان، 3 - عیان‌آباد، 4 - جعفریه، 5 - امام‌زده زید، 6 - مالیچه، 7 - مبارک‌آباد، 8 - رودآور، 9 - قلعه قاضی، 10 - دارانی سفلی، 11 -گل‌آباد، 12 - دارانی علی، 13 - محمودآباد، 14 - نجفیه، 15 - نقده، 16 - سهام‌آباد، 17 - آریکان، 18 - ریواسیجان، 19 - قلعه بختیار، 20 - قلعه شیخ، 21- دورودان، 22 - سهامیه، 23 - مزرعه خرم، 24 - چالاب، 25 - راهدارخانه، 26 - فرمانیه.
تذکار: نام روستاهای ردیف 3 و 4 و 5 و 12 و 14 و 21 و 23 دهستان فوق قبلاً قلعه آقابیک، قلعه جعفربیک، شاه زید، کل‌آباد، پیلان گرگ و قلعه اجل‌بیک بوده‌که بر اساس این تصویب‌نامه به عین‌آباد، جعفریه، امام‌زاده زید، دارانی علیا، نجفیه، دورودان و مزرعه خرم تغییر می‌یابد.
6 - دهستان کمال‌رود
-------------------------------------------------------------------
به مرکزیت روستای میانده مشتمل بر 12 روستا، مزرعه و مکان به اسامی زیر:
1 - بابا کمال، 2 - میانده، 3 - حمیل‌آباد، 4 - زاغه، 5 - یعقوب‌آباد، 6 - درواز، 7 - احمدآباد، 8 - بوستاندر، 9 - ابودردا، 10 - هرهره، 11 - گل زرد
12 - مزرعه حمیلیه.
تذکار: نام روستاهای ردیف 5 و 12 دهستان فوق قبلاً یعقوب شاه و مزرعه قلعه بوده که بر اساس این تصویب‌نامه به یعقوب‌آباد و مزرعه حمیلیه تغییر می‌یابد.
7 - دهستان سید شهاب
-------------------------------------------------------------------
به مرکزیت روستای سید شهاب مشتمل بر 10 روستا، مزرعه و مکان به اسامی زیر:
1 - سید شهاب، 2 - جیجانکوه، 3 - اشترمل، 4 - بادامک، 5 - پیر غیب، 6 - سنگ سفید، 7 - خیرآباد، 8 - شوق‌آباد، 9 - دولایی، 10 - مزرعه گندم‌زار.
تذکار: نام روستای ردیف 10 دهستان فوق قبلاً مزرعه خرابات بوده که بر اساس این تصویب‌نامه به مزرعه گندم‌زار تغییر می‌یابد.
تبصره 1
هر گونه روستا، مزرعه و مکان که قبلاً در تابعیت این شهرستان بوده و در فهرست نقاط واقع در دهستانهای تابعه و کروکیهای مربوطه منظور نشده مادامی که‌دهستان‌بندی در شهرستانهای همجوار به اجراء در نیامده همچنان از لحاظ نظام اداری در تابعیت دهستان مربوط در این شهرستان باقی خواهد بود.
تبصره 2
وزارت کشور موظف است امکانات اجرایی این مصوبه را در مورد دهستانهای همجوار با شهرستانهای دیگر در اولین فرصت فراهم نماید.
تبصره 3
با تصویب محدوده دهستانهای واقع در این شهرستان چنانچه روستا، مزرعه و مکان دیگری به جز فهرست اسامی نقاط مندرج در نقشه کروکی ضمیمه و در‌محدوده آن ملاحظه شود یا در آینده در آن بوجود آید در حوزه و تابعیت دهستان مربوطه خواهد بود.
خوشا تویسرکان و فصل بهار
که شوید ز آینه ی دل غبار
بهشتی که گویند الوند اوست
فلک را بلندی ز پیوند اوست
به یاد همه تویسرکانی های عزیز
قدمت منطقه تویسرکان به دوران قبل از میلاد مسیح (ع) می رسد. شهرستان تویسرکان با در‌ه‌های پر از گردوی خود یکی از مهم‌ترین شهرستانهای استان همدان را تشکیل می‌دهد تویسرکان از شمال به شهرستانهای همدان و اسدآباد، از خاور به شهرستان ملایر، از جنوب به شهرستان نهاوند و از باختر به شهرستان کنگاور محدود میشود. اساس اقتصاد این ناحیه را کشاورزی، باغ داری، دام‌داری و صنایع دستی تشکیل می‌دهد. این منطقه به لحاظ صنایع از رونق نسبی برخوردار بوده و صنایع‌ماشینی، کارخانه‌های فیلترسازی، نساجی،ساخت وسایل کشاورزی مانند بیل سازی، صنایع غذایی، آجر فشاری، کارگاه ریسندگی و بافندگی، سنگ بری، سرنگ سازی و مصنوعات فلزی در این شهرستان دایر و مشغول به کار هستند.صنایع دستی یکی از فعالیت‌های اقتصادی این شهرستان است که شامل نجاری، منبت‌کاری، صابون سازی، قالی،گلیم و گیوه‌بافی میشود. پل‌تاریخی فرسفج، قلعه اشتران، دره سرکان، دره آرتیمان، امام‌زاده شاه‌زاده ناصر، پیر کمر بسته سرکان، قلعه دختر (قز قلعه سی)، مسجد جامع تویسرکان، درخت چنار کهنسال مسجد باغوار، کاروان‌سرای شاه‌عباسی فرسفج، دره‌ی گزندر، دره‌ی فاران، دره‌ی شهرستانه، شهر بازی و بوستان نبوت و بازار سنتی سرپوشیده مهم‌ترین دیدنی‌های شهرستان تویسرکان را تشکیل می‌دهند.
مکان های دیدنی و تاریخی
پل تاریخی فرسفج، قلعه اشتران، دره سرکان، دره آرتیمان، پل فریازان ، امام‌زاده شاه‌زاده ناصر، پیر کمر بسته سرکان، قلعه دختر (قز قلعه سی)، مسجد جامع تویسرکان، درخت چنار کهنسال مسجد باغوار، کاروان‌سرای شاه‌عباسی‌فرسفج، دره‌ی گزندر، دره‌ی فاران، دره‌ی شهرستانه، شهربازی و بوستان نبوت و بازار سنتی سرپوشیده مهم‌ترین دیدنی‌های شهرستان تویسرکان را تشکیل می‌دهند.
صنایع و معادن
صنایع ماشینی، کارخانه‌های فیلترسازی، نساجی،ساخت وسایل کشاورزی مانند بیل سازی، صنایع غذایی ( آرد )، آجر فشاری، کارگاه ریسندگی و بافندگی، سنگ بری، سرنگ سازی و مصنوعات فلزی در این شهرستان دایر و مشغول به کار هستند. کانی‌های شهرستان تویسرکان را کان سنگ گرانیت، کوارتز، فلدسپات، و میکا تشکیل می‌دهد که در اطراف روستای شهرستانه به طور مکانیکی بهره برداری می شود.
کشاورزی و دام داری
تویسرکان یک ناحیه‌کشاورزی و دام‌داری است. مهم‌ترین محصولات کشاورزی و باغ‌داری تویسرکان را گندم، جو، بنشن، تره بار، سیب، گلابی، هلو، زرد آلو، بادام، انگور و گردو تشکیل می‌دهد که گردوی آن بسیار شهرت دارد. دیگر محصولات کشاورزی نیز بعضی به صورت تازه و بعضی به صورت خشک‌بار صادر می‌شوند. پرورش دام در این استان توسط روستاییان صورت گرفته و بیش‌تر شامل گوسفند، گاو و بز میشود فرآورده‌های دامی این شهرستان صادر می شوند. علاوه بر آن پرورش طیور به شیوه صنعتی در حد خود کفایی اهالی انجام میشود. روستاهای فریازان،لامیان،فرسفج،اشتران، آریکان،منجان،آرتیمان،کرزان،دوقلعه وکهنوش بیشترین سهم را درتولیدات دامی و کشاورزی به خود اختصاص داده اند که از این بین فریازان ولامیان در صدر فرار دارند.
مشخصات جغرافیایی
تویسرکان از شمال به شهرستان های همدان و اسدآباد، از خاور به شهرستان ملایر، از جنوب به شهرستان نهاوند و از باختر به شهرستان کنگاور محدود میشود. تویسرکان در 48 درجه و 28 دقیقه درازای جغرافیایی و34 درجه و 34 دقیقه پهنای جغرافیایی و بلندی 1780 متری از سطح دریا قرار دارد. این شهرستان از دو بخش مرکزی و بخش قلقل رود تشکیل شده است. کوه مرتفع الوند که از کوهستان های فرعی گران‌کوه زاگرس به شمار می‌رود مرز طبیعی تویسرکان، همدان و ملایر را تشکیل می‌دهد. آب و هوای تویسرکان نسبتا سرد و خشک است. جمعیت شهرستان تویسرکان 118954 نفر در سرشماری 1375 بر آورد شده است. اقتصاد شهرستان تویسرکان بر کشاورزی، دام‌داری و صنایع (ماشینی و دستی) استوار شده است. مهم ترین ایل این شهرستان، ایل ترکاشوند است که محل ییلاقی آن ها تویسرکان و قشلاق شان اندیمشک است. مدت استقرار آن ها بین 4 تا 6 ماه بوده و در مناطقی بین اسد آباد، کنگاور و تویسرکان در رفت و آمد هستند. بخشی از این ایل از طریق دام‌داری و بخش دیگر از طریق کشاورزی و صنایع دستی امرار معاش می کنند. زبان مردم شهرستان تویسرکان ترکی و فارسی با گویش لری ( لکی) بوده و دین آن ها اسلام و مذهب شان شیعه است. مرکز شهرستان تویسرکان در مسیر راه آسفالت فرعی کنگاور - جوکار قرار گرفته و از این طریق به طول 38 کیلومتر به سمت جنوب خاوری تا جوکار و به طول 45 کیلومتر به سمت غرب تا کنگاور فاصله دارد. هم چنین یک راه فرعی شنی به سمت شمال باختری به طول 73 کیلومتر تا اسد آباد کشیده شده است.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
شهر قدیمی «رودآور» دارای سه قصبه « توی »، « سرکان » و « شکان » بود. این شهر پس از حمله مغول اهمیت خود را از دست داد و مردم آن به قصبه « توی » روی آوردند و به تدریج آن جا را آباد کردند. قصبه شکان در اثر زلزله خراب شد، اما سرکان به فاصله 10 کیلومتری شمال غرب تویسرکان هنوز پابرجاست و اکنون یکی از شهرهای شهرستان تویسرکان است. تویسرکان فعلی که از ترکیب دو کلمه « توی » و « سرکان » ساخته شده است، همان قصبه « توی » قدیمی است. از سوی دیگر وجود آرامگاه حضرت حبقوق نبی (ع ) ( در مرکز آن شهر و نزدیک « رود آور » سابق ) با توجه به زمان زندگی آن حضرت در حدود 700 سال قبل از میلاد و کاوش های باستان شناسی اطراف بقعه، نشان‌گر قدمت و وجود آبادانی منطقه در آن عصر است. تویسرکان در دوره های صفویه و قاجاریه نیز مورد توجه بوده است و از این دو دوره آثاری در شهر به جا مانده که می توان به بازار دوره قاجاراشاره کرد.
